Petrolün Bileşenleri Nelerdir?

Dünya genelinde yenilemez olan enerji kaynaklarının sınırlı olması nedeniyle insanlar arasında farklı savaşların çıkmasına neden olmuştur. Bu kaynakların başında ise petrol gelir ve dünyanın en önemli ihtiyaçlarından bir tanesi olması nedeniyle oldukça değerli bir maddedir.
İnsanların günlük hayatının en önemli ihtiyaçlarından bir tanesi petroldür. Özellikle milyonlarca araç insanların ulaşımlarını daha kolay bir hale getirmek amacıyla kullanılır ve bu araçların büyük bir kısmı petrol ile çalışır. Kullanım alanları sadece araçlarla sınırlı olmaması nedeniyle geçmiş dönemlerden günümüze kadar petrol için onlarda savaş gerçekleşmiştir. Bu nedenle petrolün düzgün kullanılmaması durumlarında çevreye zararları da oldukça fazladır.
Petrol Nedir?
Birbirinden farklı renkleri olan ve sıvı formatta bulunan maddeye petrol denir. Kıvamı oldukça yüksek olması nedeniyle kolay alev alabilen bir madde olan petrol, dünya üzerinde doğal olarak bulunabilen bir maddedir. Petrol dünyanın farklı bölgelerinde çıkarılırken, rengi de çıkarıldığı bölgeye göre değişmektedir. Bunun en önemli nedeni ise hidrokarbon çeşitlerinin ve karışımlarında meydana gelen miktarların değişikliğidir.
Ham petroller kendi içlerinde sınıflandırılırken aynı zaman da akışkanlığı olan petroller saf olarak adlandırılırken ağır petrollerin akışkanlık miktarları daha düşük ve kolaylıkla buharlaşma özelliği göstermez. Saf petroller ise yüksek uçuculuk ile bilinmektedir. Petrol içinde bulunan kükürdün miktarı da petrolün sınıflandırılması için yeterli bir nedendir. Tatlı petrol olarak sınıflandırılan petrol çeşidinde kükürt miktarı oldukça düşüktür ve rahatlıkla saflandırılırken bu tarz petrollere aynı zaman da ekşi petrol olarak da adlandırılmaktadır. Bunun nedeni ise petrolde kükürt miktarının fazla olması işlenmesi açısından oldukça zorlar.
Petrolün Bileşenleri Nelerdir?
Fiziksel ve özellikleri oldukça farklı olan petroller, bütün sıvı petrollerin içinde karbon ve hidrojen gibi bileşenler bulunmaktadır. Ancak karbon genellikle %80 oranında iken hidrojen ise %15 oranlarında bulunur.
- LPG: Günümüzde bazı araçlarda kullanılırken, aynı zaman da ev ve iş yerleri gibi farklı alanların hem ısıtması hem de ocaklarında aktif olarak kullanılmaktadır. LPG petrolün sıvılaştırılmış gazıdır.
- Benzin: Özellikle otomobil sektörlerinde içten yanma özellikleri bulunan ve özel üretim olarak yapılan sobalarda yakıt olarak kullanılırken organik olarak bazı durumlarda
- Mineral Yağ: Genellikle yağlama amacıyla kullanılan mineral yağ, dişli ve motorları yağlamak amacıyla kullanılır.
- Gaz Yağı: Geçmiş dönemlerde gaz yağları sadece ışık olması amacıyla kullanılırken son dönemlerde jet yakıtı olarak aktif olarak kullanılmaya başlanmıştır. Jet yakıtı ve benzin arasında yoğunlaşmasında çözücü ve petrokimya hammaddesi olarak da aktif olarak kullanılmaktadır.
- Parafin: Yağlardan daha ağır kıvamda olan katı petrol türlerine parafin ismi verilmektedir. Katı parafinler reaksiyon içinde olmadığı için mum üretiminde kullanılırken sıvı parafinler ham petrolün rafinasyonunda ek ürün olarak elde edilir ve yağ alanlarında kullanılmaktadır
- Mineral yağ: Yağlanma amacıyla kulllanılan bir petrol bileşenidir.
- Ligorin ve Petrol Eteri: geçmiş dönemlerde çözücü madde olarak kullanılsa da daha sonra damıtma yapmak amacıyla saf halde kullanılmaktadır.
- Zift: Yüksek yapışma özelliği bulunan bu madde özellikle petrol rafinesi sonrasında atık kalan madde olarak kullanılır. Dünyanın farklı bölgelerinde kullanım alanlarına sahip olan zift, genellikle su geçirmez özellikleri sayesinde çatıların izolasyonlarında ve asfaltlama alanlarında kullanılmaktadır.
- Motorin – Mazot: Dizel araçların yakıtları olarak kullanılırlar.
Ham petrollerin içinde bulunan bileşenlerin tamamında hidrojen ve karbın bulunmaktadır. Bu sayede organik bileşik hidrokarbon olarak da adlandırılmaktadır. Petrol içinde bulunan bileşikler ise şu şekildedir;
- Asfaltenler %6 oranında
- Alkan %40 oranında
- Aromatik bileşikler %15 oranında
- Silkloalkanlar %49 oranında
Petrol içinde oldukça az miktar da olsa bakır, demir, vanadyum ve nikel gibi metal türleri de bulunmaktadır.
Türkiye’de Petrol Rezervi Var mı?
Dünya genelinde milyarlarca varil bulunurken ülkemizde bulunan petrol rezervleri ise 300 milyon varilden fazladır. Özellikle son dönemlerde yapılan yeni keşifler sayesinde mevcut üretim miktarlarının artmasıyla birlikte üretilebilir ham petrol rezervlerinin yaklaşık 25 yıllık ömrü kalmıştır.
Ülkemizde son dönemlerde yapılan araştırmaların artmasıyla birlikte 30 milyon varilden daha fazla petrolün olduğu açıklanırken, keşfedilmemiş petrol rezervlerin sayısının da oldukça yüksek olduğu bilinmektedir. Türkiye’de büyük saha sınıfında yer alan petrol rezervlerinde yaklaşık olarak 500 milyon varil petrol bulunurken, bunların büyük bir bölümü yaşlı saha sınıfı olarak adlandırılan kuyularda bulunmaktadır. Yaşlı sahalarda yapılan üretimin artırılması için gelişmiş teknolojilerin uygulanması gerekirken, bununla birlikte yeni petrol kuyularının da araştırılmasına devam edilmesi ülke için son derece önemlidir.
Petrol Rezervleri Hangi Ülkede?
Dünya genelinde petrol üretimini gerçekleştiren ülkelerin sayısı oldukça sınırlıdır ve bu nedenle petrol fiyatlarında yaşanan hareketlilik te aynı oranda hareketlidir. Petrol bulunan ülkelerin başında ABD, Rusya, Çin, Venezuela ve Orta Doğu ülkeleri yer almaktadır. Başta ABD olmak üzere dünyanın farklı bölgelerinde petrol üretimini gerçekleştiren ülkelerin petrol kalitelerinde de değişiklik bulunur. Bunun nedeni de bulunan ortamdaki bileşenler ve kükürt miktarlarıdır. Batı bölgelerinde çıkarılan petrollerin ana bileşenleri aromatik iken ABD de bulunanların ise genellikle alifatik olarak bilinir.
Petrol Nerede Kullanılır?
Petrol kullanım alanları oldukça geniş olmasının yanı sıra petrolden üretilmiş nafta madde sayesinde başta PVC ve polietilen ismi verilen plastik maddelerin üretimi yapılmaktadır. Üretilen bu plastikler sayesinde insanların günlük hayatını kolaylaştırmak amacıyla kullanım alanlarına göre tercih edilir. Bunların başında otomobil sektörü ve poşet üretimi gibi farklı alanlardır.
Otomobil ve plastik sektörlerin dışında ham olarak da kullanım alanları bulunmaktadır. Petrol çıkarımı sonrasında petrolde bulunan kükürt de farklı alanlarda kullanılabilmektedir. Özellikle mekanik araç olarak tabir edilen araçların cila ve yağ gibi ürünlerinde petrolde bulunan kükürt kullanılmaktadır.