Hardal Bitkisi Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Brassica kelimesinin Latince kesip koparmak anlamındaki praesecare veya Yunanca çatırdatmak anlamındaki brasso sözcüğünden geldiği sanılmaktadır. Anavatanının Doğu Akdeniz ve Asya’nın batısı olduğu ileri sürülmektedir. Çok eskiden beri tanınan bir bitkidir. Theophrast MÖ 4. yüzyılda tarımının yapıldığını yazmıştır. Tohumları dövülerek ilaç olarak kullanılmış, yaprakları sebze olarak yenilmiştir. Çin’de 10. yüzyılda soğuk algınlığı, romatizma ve mide hastalıklarında kullanılmıştır.

Botanik: Anadolu’da yüzyıllardır tarımı yapılmaktadır. Kuru iklimi, bol kireçli, balçıklı ve humuslu toprakları sever. Çok ıslak toprakta yetişmez. Nemli iklimde de yetişir. Bir yıllık bir bitkidir. Kökü incedir, 1 m’ye kadar uzar. Yuvarlak, mavimsi yeşil gövdenin alt bölümleri kıllı, üstleri ise çıplaktır. Dikine büyür, üstte dallanır. Alttaki, ortadaki yapraklar ince ve seyrek kıllarla örtülüdür. Yapraklar yaklaşık 12 cm boyunda, 5 cm genişliğinde, parçalı ve saplıdır. Parçaların kenarları dişlidir. Üst yapraklar çoğunlukla çıplak ve mavimsi yeşildir. Altın sarısı çiçekler nisandan temmuza kadar demetler halinde açar. Çiçekler keskin kokuludur. Tohumlar yaklaşık 10-25 mm boyunda ve 1,5-2 mm genişliğinde, bezelyeyi andıran, dikine duran kapsüllerin içerisindedir. Her kapsülde yaklaşık 1,6 mm çapında, renkleri kahverenginden siyaha değişen 4-10 tohum vardır.

Tıbbi Nitelikleri: Antiseptik, kramp çözücü, sancı dindirici, iltihap önleyici.

Kullanıldığı Yerler: Bronşit, romatizma, lumbago, siyatik, sinir bozukluğu, nöralji.

Nelerinden Yararlanılır: Tohumlarından, eterli yağından, unundan, yakısından ve alkolünden yararlanılır.

Toplanması ve Saklanması: Hardalın tarım’ yapılır. Endüstriyel olarak toplanıp saklanır.

Kokusu ve Tadı: Dövülmüş tohumların keskin kokuları, yakıcı, sert tatları vardır. Yağ tatlımsıdır, ancak göz yaşartıcı keskinliktedir.

Yan Etkileri:

Hardal yağı alil çok güçlü bir deri uyarıcıdır. Bu nedenle hardal lapası uzun süre deri üzerinde bırakılmamalıdır. Deride soyulmalara, su toplanmasına, iltihaplanmalara neden olur. Hardaldan yapılan tüm ilaçlarda çok ölçülü olmak gereklidir. Yağı kesinlikle içten kullanılmaz, çok güçlü zehir etkisi gösterir, öldürücüdür. Amonyaklı preparatlarla da kullanılmamalıdır. Yemek için yapılmış olan hardal da ölçülü kullanmak gerekir. Çok ve sürekli kullanıldığında mide Ve bağırsaklarda tahriş ve iltihaplanma yapar. Ayrıca kadınlarda yumurtalık iltihaplanması ve menstrüasyon bozukluklarına neden olur. Böbrekler üzerinden dışarı atıldığından böbrekleri tahriş edip böbrek havuzcuğu iltihabına ve idrar tutukluklarına neden olur.

Kullanma Biçimleri: içten ve dıştan uygulanır.

Bitkiden Yararlanma Yöntemleri: Lapa, masaj yağı, banyo ve yakı olarak kullanılır.

Hardal lapası: ihtiyaca göre un çok yumuşak bir hamur durumuna gelinceye kadar 40-45° C suyla karıştırılır. Pamuklu bir beze kalınca sürülür, tedavi edilecek yere bağlanır. Çok yanmaya başladıktan 1 dk sonra alınmalıdır. Çocuklarda yaşa göre 2-5 dk bırakılabilir. Hardal bağlanan yer 30-35°C suyla çok iyi yıkanmalı, üzerine ince bir havlu konmalıdır. Bazı kaynaklarda pirinç unu serpilmesi önerilmektedir.

Çok duyarlı olanlar için yapılan hardal hamuruna çavdar unu karıştırılabilir. Deriye lapadan önce az nemlendirilmiş gazlı bez konulursa lapanın deriye yapışması önlenmiş olur. Dikkat: Hardal lapası yüze, göğüslere ve genital bölgeye kesinlikle uygulanmaz.

Un: Tohumların yağı preslendikten sonra kalan artığın toz durumuna getirilmesiyle elde edilir.

Hardal yağı alkolü: Hardal yağı alil, tahriş gücü çok yüksek bir yağdır. istenilen sertlik derecesine göre Ye 40-49 oranda alkolle inceltilerek yapılır. Hardal yağı yapay olarak da elde edilmektedir.

Banyo: Boy banyosu için 500 g, yarım banyo için 250 g hardal unu soğuk suya karıştırılır, banyo suyuna eklenir.>> Hardal yakısı eczaneden alınır.

İçindeki Bazı Maddeler: Glikozit sinigrin, içindeki et-kili madde mirosin fermenti suda glikoz ve hardal yağı alile ayrılır. Ayrıca içinde %30 bitkisel yağ vardır.

Öneriler:

Anjin, Gırtlak iltihabı: Hardal un Bal 3 g 10 g Karışım 200 mI ılık suda iyice karıştırılır. Günde 1-2 kere gargara yapılır.

Safra Kesesi İltihabı, Böbrek Koliği, Verem, Bronşit: Hardal lapa Safra kesesi iltihaplarında sırtın sağ tarafına, böbrek koliklerinde böbreğin üzerine, akciğer iltihaplarında ve ateşli bronşitte göğse hardal lapası veya yakısı bağlanır.

Baş Ağrısı, Yüksek Tansiyon, Organlardaki Yüksek Tansiyon veya Aşırı Kan Akımı 1: Hardal un 150 g un ayak banyo suyuna karıştırılır. Ayaklar 5-10 dk içerisinde tutulur.

Baş Ağrısı, Yüksek Tansiyon, Organlardaki Yüksek Tansiyon veya Aşırı Kan Akımı 2: Hardal lapa Baldırlara hardal lapası veya yakısı bağlanır. Baş ağrısında enseye de bağlanabilir.

Çürükler, Morluklar: Hardal un 10 g Bal 5 g Kaz yağı Karışım merhem durumuna gelinceye kadar kaz yağıyla karıştırılır. Moraran yerin üzerine ince bir tabaka halinde sürülür.

Gastrit, Gaz Şişkinliği, Bağırsak iltihapları,Peklik: Hardal tohum 50 g 1 çay kaşığı tohum yenir veya yemeklerde yemek için yapılmış hardal yenir.

Romatizma, Bel Ağrısı, Gut Hastalığı: Hardal, Ağrıyan yere lapası veya yakısı bağlanır. Hardal alkolüyle de ovulur.

Sürekli Ayak Üşümesi 1: Hardal un 100 g Çorapların tabanına hardal unu serpilir.

Sürekli Ayak Üşümesi 2: Hardal banyo Ayaklara hardal banyosu yapılır.

Kısa Açıklamalar:

Yılan veya zehirli böceklerin ısırmasında, sokmasında ilk yardım olarak hardal ezilir, üzüm sirkesiyle karıştırılarak bağlanır. Bu işlemin zehiri emdiği ileri sürülmektedir.