Gila Canavarı Nedir? Nerede Yaşar? Özellikleri Nelerdir?

Gila canavarı dünya genelinde kertenkele türleri arasında zehirli olma özellikleri ile tanınan bir türdür. HELODERMATİDAE ailesinin üyesi olan gila kertenkelesinin büyün vücudunu kapsayan boncuğa benzeyen bir yapı ile kaplanmıştır. Oldukça dayanıklı bir kafa yapısına sahip olan gila kertenkelesinin alt ve çene kaslarında zehir beşleri bulunurken etkili bir fiziğe sahiptir. Gila kertenkelesinin en dikkat çeken fiziksel özellikleri ise pembe, turuncu, siyah ve seri renklere sahip bir yapıda bulunmaktadır.
Gİla Canavarı Nedir?
2 kg ağırlığa ulaşabilen ve boyu 50 cm olan gila canavarı, siyah ve yuvarlak burnaz sahip bir zehirli kertenkele türüdür. Dışarı doğru çıkan gözleri ve kavisli diş yapısına sahip gila kertenkelesinin arka kısımlarda bulunan dişlerinde zehir bulunmaktadır. Yılandakine benzer dil yapısı bulunan gila kertenkelesinin dil rengi siyah ve çatallı şekildedir. Ayaklarında bulunan parmakları kavisli ve oldukça güçlüdür. Gila kertenkelesinin en dikkat çeken fiziksel özellikleri ise kuyruklarının tamamen farklı olmasıdır. Bunun nedeni ise bu zehirli kertenkeleler kuyruk bölgelerinde yağ depolarlar. Kuyruklarının hasar alması ya da kopması durumlarında ise diğer kertenkelelerin aksine gila kertenkelesinin kuyruğu yenileme özelliği g göstermez.
Gila Kertenkelesinin Özellikleri
- Gila kertenkeleleri 30 yıl yaşayabilirler
- Gİla kertenkeleleri erkek ve dişisi 20. Yaşlarına kadar üreme işlevlerini yerine getirebilir
- Gila kertenkelesi sürüngenler gurubunda yer alır
- Gila kertenkelesinin en dikkat çeken özelikleri birbirinde farklı renklere sahip olması. Bu renkler genellikle pembe, turuncu ve siyahtır
- Gİla kertenkelelerinin boyları 50 cm kadar uzayabilir
- Gİla kertenkelelerin ağırlıkları ise 2 kg kadar uzar
- Gila kertenkeleleri zehirlerini çenelerinin sağ ve sol bölgesinde bulunan alanda saklar.
- Gİla kertenkelesinin dişlerinde de zehir bulunmaktadır.
Gİla Kertenkelesi Nerede Yaşar?
Gila kertenkeleleri genellikle Meksika ve Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan çöl, çalılık ve otlak gibi alanlarda yaşarken yuva olarak genellikle zeminlerde bulunan delikler ve kayalık bölgelerdeki girdileri tercih ederler. Bu hem savunma hem de sıcak iklimden bir nebze de olsa serinlemektir.
Gile Kertenkelesi Nasıl Beslenir?
Gila kertenkeleleri etobur bir canlı türüdür ve genellikle yumurta ve küçük kuşları avlamayı tercih ederler. Gila kertenkelelerin avladığı diğer canlı türleri ise küçük memeliler, kurbağa ve böcekleri tercih ederken, farklı kertenkele türlerini de avlarlar. Gündüz vakitlerinde yaşam şartları sıcak olması nedeniyle gündüz yuvalarında dinlenirken avlanmalarını ise gece saatlerinde yaparlar.
Gila kertenkeleleri saatte ortalama 2,5 km mesafe kat ettikleri için oldukça yavaştırlar ve avlanmak istedikleri zamanlarda gizlenerek avlanırlar. Av sırasında kaktüsleri kullanarak kuş yuvalarında bulunan yumurtaları tüketirler. Ancak en dikkat çeken özellik ise Meksika’da bulunan kertenkeleler boncuklu fiziksel yapısı ile dikkat çekerken ABD’dekiler ise gila kertenkelesi olarak tanımlanırlar.
Gİla kertenkelelerinin görme yetileri oldukça zayıf olması nedeniyle avlanma sırasında avlarını bulmak ve avlamak için tat ve koku duyularını kullanırlar. Havada bulunan kokuları tanımlamak için dillerini dışarı çıkartan gila kertenkeleleri besin olarak toplam ağırlıklarının 1/3 oranında yerken, tükettikleri besinlerin yağlarını ise kuyruklarında depolarlar. Bu sayede sürekli olarak avlanmak ve av sırasında harcadıkları zamanı kuyruklarında bulunan yağlar ile telafi ederler.
Gila Kertenkelesinin Isırığı Öldürür Mü?
Gila kertenkelesinin ısırığı zehirlidir. Zehrini çenelerinin alt kısımlarında bulunan bezlerinde taşırken dişlerinde bulunan yivler sayesinde ısırarak zehirlerini aktarırlar. Gila kertenkelelerinin çeneleri oldukça güçlüdür ve avlarını öldürmek için 10 dakika boyunca kitlenebilirler. Çeneleriyle hapsettikleri avlarını parçalamadan oldukça hızlı bir şekilde tek parça halinde yutma özelliklerine sahiptir. Gila canavarının ısırdığı bir canlının sinir sistemlerine etki ettiği için canlıları genellikle felç ederek öldürür. Ancak gila kertenkelesinin bir insanı ısırması durumda öldürmese de oldukça acı veren bir duygu bırakır.
Gila Kertenkelesi Nasıl Ürer?
Gile kertenkeleleri doğumdan sonra genellikle 3 yaşından itibaren olgunluk çağlarını tamamlarlar. Üreme zamanları ise genellikle yaz dönemleri olurken üreme dönemlerinde erkek gila kertenkeleleri üreme dönemlerinde birbirleriyle savaşırlar. Üreme gerçekleştirdikten sonra dişi gila kertenkelesi bir çukur açarak içinde ortalama 3 ila 13 arasında yumurta bırakır. Yumurtalar başka canlılar tarafından avlanmaması amacıyla üstlerini kum ile gizler. Yumurtaların yuvalara yerleştirilmesinden 4 ay sonra yumurtalar çatlarken yavru gila kertenkelelerinin boyları ise 20 cm kadardır. Yumurtadan çıktıktan sonra anne ve babası tarafından yalnız bırakılan yavru gila kertenkelelerinin renkleri ebeveynlerinin aksine daha canlı renklere sahiplerdir.
Gila kertenkeleleri yaşamlarının büyük çoğunluğunu yuvalarında dinlenerek geçirmektedir. Bunun nedeni ise gündüz saatlerinde hareketli olmaları ve bahar dönemlerinde sürekli olarak hareket ve istirahat etmeleri nedeniyle kış dönemlerinde sadece 4 av yapması yeterli olacaktır. Bu sayede yaz dönemlerinde gündüzleri dinlenerek hareket ederken geceleri ise avlanır. Avladıkları canlıları ise kış dönemi boyunca tüketirler. Üreme dönemlerinde gila kertenkeleleri ufak gruplar halinde bir araya gelirler.
Gila Kertenkelelerinin Soyları Tükendi Mi?
Günümüzde gila kertenkelelerinin net sayısı bilinmese de sayılarının az olması nedeniyle soyları tükenmek altında olan bir kertenkele türüdür. ABD ve Meksika bölgesinde yaşayan gila kertenkelelerinin sayıları her geçen gün azalmaktadır. Gila kertenkelelerinin en büyük tehlikesi ise insanlardır. Gİla kertenkeleleri genellikle evlerde beslenen hayvanların beslenmesi amacıyla avlanırlar. Öyle ki günümüzde evcil hayvan olarak beslenmek üzere de satışı gerçekleştirilmektedir.
Gila kertenkelelerinin avlanmasının yasak olması nedeniyle avlanma sırasında ya da satışının gerçekleşmesi durumlarında ciddi cezalar verilmektedir. Bu sayede gila kertenkelelerinin soylarının yok edilmesinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır.