Aristoteles Kimdir? Buluşları ve İcatları Nelerdir?

Aristoteles Milattan Önce 384 ile 322 yılları arasında 62 yıl yaşamış olan ünlü filozof ve bilim insanıdır. Psikoloji, ekonomi, siyaset, mantık, biyoloji, fizik, zooloji gibi farklı birçok alanda uzmanlığı olan ve düşünce tarihinde adını altın harfler ile yazdırmış olan bir düşünürdür.

Aristoteles hayatı ve bilim dünyasına yaptığı katkıları ile doğrudan doğruya insanlık tarihinde adı unutulmayacak insanlar arasında yerini almıştır. Aristoteles’in hayatı boyunca bilimle yakından ilgilediği ve birçok bilimsel disiplinin de kurucusu olduğu bilinmektedir.

Aristoteles Hayatı

Aristoteles hayatı ile değil daha çok bilim alanındaki katkıları ile bilinen bir bilim insanıdır. Kendisinin hayatı hakkında çok az bilgi bilinmesi yaşadığı dönemin çok eski zamanlara dayanıyor olmasından da kaynaklı olarak görülmektedir.

Aristoteles’in hayata ilk adım atışı Kuzey Yunanistan sınırları içerisinde bulunan antik Stagira şehrinde olmuştur. Aristoteles’in babası yaşadığı dönemki Makedon Kralı II. Filip’in doktoruydu. Ancak babası Nicamachus henüz Aristoteles daha çocukken hayatını kaybetmiştir.

Aristoteles’in babasının ölümü sonrasında kendisi Makedonya sarayında bulunan hocalar tarafından büyütülmüştür. Hayatı boyunca bilim dünyasına yaptığı katkılar için açılan ilk kapının da bu durum olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

Aristoteles 18 ile 38 yaşları arasında Platon’un Atina’da bulunan Akademisinde bulunmuştur. Burada hem eğitim almış hem de farklı disiplinlere yönelerek kendini geliştirmiştir. Aristoteles’in tekrar Makedonya sarayına dönüşü ise Platon’un ölümü sonrasında yine Makedon Kralı II. Flip’in isteği üzerine olmuştur.

Aristoteles burada Büyük İskender için hocalık yapmıştır. Makedonya Kralı II. Flip’in ölümü Aristoteles için tekrar Atina’ya dönme fikrini ortaya çıkarmıştı. Yaşamının sonraki yıllarında ise tekrar Atina’ya giderek tıpkı Platon gibi kendi akademisini kurmuştur. Akademisi birçokları tarafından sevilmiş ve takip edilmiştir. Bu dönemde Aristoteles’in ortaya koyduğu birçok görüş ve fikrinin kayıt altına alındığı da bilinmektedir.

Aristoteles adı ile günümüze gelen eserlerin ilk yazılış şekilleri, kim tarafından yazıya geçirildikleri gibi bilgiler literatürde mevcut değildir. Bununla birlikte mevcut eserlerinin birçoğunun anlattığı derslerinin taslaklarından oluştuğunu da söyleyebiliriz.

Aristoteles adının anlamı gaye ve en iyi amaç anlamlarına geliyordu. Yaşadığı dönemde yaygın bir isim olduğu da bilinmektedir. Aristoteles hayatı boyunca bilim çalışmalarını derslerde öğrencilerine aktarmış, doğrudan kitap yazmak yerine derslerde öğrencileri ile bilim tartışmayı tercih etmiştir.

Aristoteles kurduğu akademide yaklaşık 12 yıl ders vermiştir. Bu süreçte Püthias ile evliydi. Birkaç yıl sonra eşinin ölümü üzerine Aristoteles tekrar evlenir. İkinci eşinin adı Herpüllis olarak bilinmektedir. İkinci eşinden olan bir de erkek çocuğu vardır. Erkek çocuğunun adı ise Nikomakhos’tır.

Aristoteles’in Atina’dan ayrılışı ile dönemde Makedon karşıtı bir hareket olması ve Aristoteles’in de yazdığı bir ilahisi ile bir insanı ölümsüzleştirme suçu ile itham edilmesiydi. Aristoteles bu ayrılışı daha önce Atinalıların Sokrates’i öldürmeleri nedeni ile tekrar felsefeye karşı ikinci bir suç işlememeleri için gerçekleştirdiğini de söyler. Evboia’ya taşınır ve taşındıktan 1 yıl sonra 62 yaşında iken hayatını kaybeder. Ölüm nedeni tam olarak bilinmemektedir.

Aristoteles Felsefesi Nedir?

Aristoteles felsefesi temelde felsefe pratiğini 3 ana bölümde inceler. Bu bölümler ise teorik, pratik ve teolojik olarak bilinmektedir. Teorik felsefe dilin doğru kullanımı, fizik, biyoloji, mantık, doğa felsefesi ve kozmoloji gibi konuları kapsamaktadır.

Pratik felsefe var olan arzular, erdem ve davranışlar, etik ve devlet gibi konuları ele alan felsefe dalıdır. Teoloji ise felsefede varlığın özünü, temellerini ve varoluşunu anlamaya yönelik araştırmaları kapsayan alandır. Teolojiyi teorik felsefe olarak da isimlendirmek mümkündür. Teorik felsefe için ise doğa felsefesi, mantık ve metafizik alt dallarının olduğu bilinmektedir.

Aristoteles felsefesi ile hayatı anlamlandırmaya çalışmıştır. Birçok bilimin henüz bir bilim dalı değilken Aristoteles tarafından detaylı bir şekilde incelenmesi onu bilimlerin de kurucusu konumuna getirmektedir.

Bir bilim dalının bilim dalı olması için mutlaka isimlendirilmesi gerekmez. Aristoteles de günümüzde bilim dalı olarak bilinen birçok alan hakkında yaptığı araştırmalar ve çalışmalar ile bilimlerin gelişmesine öncülük etmiş, hatta bilimlerin kuruculuğunu yapmıştır. Aristoteles’in felsefe anlayışı kendisinden sonra yaklaşık 2000 yıl boyunca hiç değiştirilmeden kabul edilmiştir.

Aristoteles Eserleri

Aristoteles’in eserleri iki temel grupta incelenmektedir. Bunlardan ilki günümüze kadar gelmeyi başaramamış ancak Aristoteles tarafından yazılmış yazılardır. İkincisi ise Aristoteles’in kendisi tarafından yayınlanmamış, yayınlanmaya yönelik olarak hazırlanmamış olan yazılardır.

Aristoteles’in bilinen eserleri aşağıdaki alanlardadır;

• Fizik,
• Biyoloji,
• Metafizik,
• Kimya,
• Mantık,
• Retorik,
• Epistemoloji,
• Etik,
• Edebiyat,
• Fizyoloji,
• Siyasi konular.

Aristoteles’in şey ve olgulara olan yaklaşımı kendisinin ölümünden sonra da neredeyse 2000 yıl boyunca bilimsel bir yöntem olarak kabul görmüştür. Aristoteles’i bu denli kalıcı yapan şey ise çağdaşlarının aksine aforizma ve hikayeler ile anlatım yerine sistemli bir anlatımı tercih etmiş olmasıdır.

Aristoteles çalışmalarını hazırlamadan önce mutlaka kendisinden mevcut olan literatürü inceler ve taramalar yapardı. Kendisini geliştirebilmesinin ve çağdaşlarından farklı olarak yüzyıllarca bilimsel olarak takip edilmesinin ana nedenlerinden biri de bu yaklaşımıdır.

Aristoteles’in bir olguya olan yaklaşımı önce literatür taraması sonrasında ise mevcut tarama sonuçlarının sorgulanması ile sürerdi. Belli başlı soruları sürekli araştırdığı olgulara sorarak sonuçlar elde etmeye çalışır ve konu üzerine düşünerek kendini geliştirmeye çalışırdı. Bu yöntemi ile döneminde birçok bilim için kurucu olmayı başarmıştır.

Günümüzde Aristoteles’e ait olduğu tahmin edilen birçok yazılı eser bulunmaktadır. Birçoğu ders notu veya tartışma şeklinde olan bu notların hepsinin kendisine ait olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Bu noktada Aristoteles’e ait eserlerin özellikle kendisi tarafından yazılmış olanların günümüze kadar ulaşamamış olması Aristoteles hakkında bildiklerimizi de kısıtlamaktadır.